Αυθεντικότητα

Οι περισσότεροι απο μας  παίζουμε πολλούς ρόλους στη ζωή μας. Έχουμε μάθει πώς να αλλάζουμε ρόλους, λίγες φορές όμως ξέρουμε να κοιτάμε πίσω απ' αυτούς. Οι ρόλοι που παίζουμε - σύζυγος, γονέας, αφεντικό, καλός, επαναστάτης κ.λ.π. δεν είναι αναγκαστικά κακοί ρόλοι και μπορούν να προσφέρουν πρότυπα που χρησιμεύουν σε μη οικείες καταστάσεις. Αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να ανακαλύψουμε τα κομμάτια εκείνα που είναι λειτουργικά για μας και εκείνα που δεν είναι. Είναι σαν να ξεφλουδίζεις ένα κρεμμύδι και όπως συμβαίνει πάντα με το κρεμμύδι, μερικά δάκρυα είναι αναπόφευκτα.

Μπορεί να είναι επώδυνο, για παράδειγμα, να αναγνωρίσουμε την αρνητικότητα του εαυτού μας και να βρούμε τρόπους να την εξωτερικεύσουμε. Ο καθένας μας έχει το δυναμικό να είναι οτιδήποτε, απο Γκάντι μέχρι και Χίτλερ. Στους περισσότερους απο εμάς δεν αρέσει η ιδέα οτι έχουμε μέσα μας έναν Χίτλερ, δεν θέλουμε καν να το ακούσουμε. Όλοι όμως έχουμε μια αρνητική πλευρά ή ένα δυναμικό αρνητικότητας : η άρνησή του είναι ό,τι πιο επικίνδυνο μπορούμε να κάνουμε. Είναι ανησυχητικό να υπάρχουν άνθρωποι που αρνούνται εντελώς την εν δυνάμει σκοτεινή τους πλευρά, επιμένοντας οτι δεν είναι ικανοί να κάνουν έντονα αρνητικές σκέψεις ή πράξεις. Μετά την παραδοχή αυτή, μπορούμε να δουλέψουμε με την αρνητικότητα και να την απελευθερώσουμε. Και καθώς μαθαίνουμε τα μαθήματά μας, συχνά αφαιρούμε στρώματα ρόλων, για να ανακαλύψουμε πράγματα που μας κάνουν δυστυχισμένους. Αυτό δε σημαίνει οτι αυτό που είμαστε, η ουσία μας, είναι κακή. Σημαίνει οτι είχαμε ένα προσωπείο που δεν αναγνωρίζαμε. Εάν ανακαλύψετε οτι δεν είστε μια πανάγαθη οντότητα, τότε έχει έρθει η ώρα να απαλλαγείτε απο αυτή την εικόνα και να είστε ο εαυτός σας, επειδή το να είστε ένα εξαιρετικά καλό πρόσωπο σε κάθε στιγμή της ζωής σας σημαίνει οτι είστε μία φούσκα. Πολλές φορές το εκκρεμές πρέπει να ταλαντευτεί μέχρι το άλλο άκρο (να δείξετε τον κατσούφη και γκρινιάρη χαρακτήρα σας) για να μπορέσει να επιστρέψει μετά στο σημείο ισορροπίας, όπου ανακαλύπτετε ποιός ή ποιά πραγματικά είστε - κάποιος που είναι συγκριτικά  καλός παρά κάποιος που δίνει για να πάρει.

Ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση συνιστά η εγκατάλειψη εκείνων των μηχανισμών άμυνας που μας βοήθησαν να επιβιώσουμε στα παιδικά μας χρόνια. Οι μηχανισμοί αυτοί, που πλέον μας είναι άχρηστοι, μπορούν να στραφούν εναντίον μας. Μία γυναίκα, όταν ήταν παιδί, είχε μάθει να απομονώνεται απο τον αλκοολικό της πατέρα: ήξερε οτι το καλύτερο που μπορούσε να κάνει, όταν η κατάσταση γινόταν οριακή συναισθηματικά, ήταν να βγεί απο το δωμάτιο και την κατάσταση την ίδια. Αυτό ήταν το μόνο εργαλείο που μπορούσε να εφεύρει ένα εξάχρονο κορίτσι, όταν ο πατέρας του μεθούσε και ούρλιαζε. Τη βοηθούσε να επιβιώσει σε μία δύσκολη περίοδο των παιδικών της χρόνων, σήμερα όμως, που είναι η ίδια μητέρα, αυτού του είδους η απόσυρση κάνει κακό στα παιδιά της. Τα εργαλεία που δεν λειτουργούν πια πρέπει να απομακρυνθούν. Θα πρέπει να τα ευχαριστήσουμε και να τα εγκαταλείψουμε. Μερικές φορές δε, έχουμε ανάγκη να θρηνήσουμε το κομμάτι εκείνο του εαυτού μας που δεν θα είμαστε ποτέ ξανά. Αυτή η μητέρα έπρεπε να θρηνήσει για τη φυσιολογική παιδική ηλικία που δε της δόθηκε ποτέ.

Κάποιες φορές κερδίζουμε πολλά απο τους ρόλους αυτούς, όσο όμως ωριμάζουμε, συνειδητοποιούμε οτι έχουν και κάποιο κόστος. Και μάλιστα σε ορισμένα σημεία το κόστος γίνεται δυσβάσταχτο. Πολλοί άνθρωποι φτάνουν στα μέσα της ζωής τους για να συνειδητοποιήσουν οτι ο ρόλος τους ανέκαθεν μέσα στην οικογένεια ήταν να φροντίζουν τους άλλους, να είναι οι "ειρηνοποιοί". Όταν το αντιλαμβάνονται αυτό, λένε οτι σίγουρα είναι καλοί, αλλά οτι η στάση τους αυτή ήταν εντελώς δυσανάλογη με τη στάση των άλλων μέσα στην οικογένεια. Χωρίς να αντιλαμβάνονται τί πραγματικά συμβαίνει, αναλαμβάνουν την ευθύνη να φροντίζουν οτι γονείς και αδέλφια  θα είναι πάντα ευτυχισμένοι, να λύνουν όλους τους καυγάδες, να δανείζουν σε όλους λεφτά, να τους βοηθούν να βρουν δουλειά κ.λ.π. Κάποια στιγμή, όταν αντιληφθείτε οτι δεν είστε εσείς αυτό το βαρύ φορτίο ρόλου, τότε το πετάτε απο πάνω σας. Δε θα έχετε πάψει να είστε καλός άνθρωπος, δε θα νιώθετε όμως πλέον υποχρεωμένος/η να φροντίζετε για την ευτυχία των άλλων.

Η πραγματικότητα αυτού του κόσμου είναι οτι ορισμένες σχέσεις δε βγάζουν πουθενά. Είναι φυσικό να υπάρχουν διαφωνίες και απογοητεύσεις. Εάν νιώθετε υπεύθυνος για κάθε πρόβλημα, το τίμημα που θα πληρώσετε είναι μεγάλο, επειδή το έργο αυτό είναι ανέφικτο!


Απο το βιβλίο της Elisabeth Kubler - Ross - Μαθήματα ζωής