Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011

Το Μητρικό Σύμπλεγμα στο γιό

Οι επιδράσεις του μητρικού συμπλέγματος διαφέρουν ανάλογα με το αν εμφανίζονται στο γιο ή την κόρη. Οι τυπικές του επιδράσεις στο γιο είναι η ομοφυλοφιλία και ο δονζουανισμός και μερικές φορές η ανικανότητα. Στην ομοφυλοφιλία, ολόκληρη η ετεροφυλοφιλική λειτουργία του γιου δένεται ασυνείδητα με τη μητέρα. Στο δονζουανισμό, ο γιός αναζητά ασυνείδητα τη μητέρα του σε κάθε γυναίκα που συναντά. Οι επιδράσεις του μητρικού συμπλέγματος πάνω στο γιο φαίνονται και στον μύθο την Κυβέλης και του Άττι: αυτοευνουχισμός, τρέλα και πρόωρος θάνατος. Εξαιτίας της διαφοράς φύλου το μητρικό σύμπλεγμα του γιου δεν εμφανίζεται σε καθαρή μορφή. Για αυτόν ακριβώς το λόγο σε κάθε αρσενικό μητρικό σύμπλεγμα,εκτός απο το μητρικό αρχέτυπο, σημαντικό ρόλο παίζει και η εικόνα του σεξουαλικού αντίθετου του άντρα, της άνιμα. Η μητέρα είναι το πρώτο θηλυκό με το οποίο έρχεται σε επαφή ο μελλοντικός άντρας και αναπόφευκτα θα παίξει, φανερά ή συγκαλυμμένα, συνειδητά ή ασυνείδητα, με τον ανδρισμό του γιου. Και ο γιος με την σειρά του αντιλαμβάνεται όλο και πιο έντονα τη θηλυκότητα της μητέρας του ή ανταποκρίνεται  ασυνείδητα σε αυτή. Επομένως στην περίπτωση του γιου οι απλές σχέσεις της ταυτότητας ή της αντίστασης και της διαφοροποίησης συγκρούονται συνέχεια με την ερωτική έλξη ή άπωση, πράγμα που περιπλέκει σε πολύ σημαντικό βαθμό τα πράγματα. Δε θέλω να πω οτι για αυτό το λόγο το μητρικό σύμπλεγμα ενός γιου πρέπει να θεωρείται πιο σοβαρό απο εκείνο της κόρης. Η έρευνα αυτών των περίπλοκων ψυχικών φαινομένων βρίσκεται ακόμη στο αρχικό της στάδιο. Τέτοιες συγκρίσεις δε θα γίνουν εφικτές παρά μόνο όταν θα έχουμε στη διάθεσή μας τις απαραίτητες στατιστικές , οι οποίες, προς το παρόν δεν υπάρχουν. Στην κόρη το μητρικό σύμπλεγμα είναι καθαρό και απλό. Εδώ έχουμε να κάνουμε είτε με μια υπερανάπτυξη των θηλυκών ενστίκτων που προκαλείται έμμεσα απο την μητέρα, ή με μια εξασθένισή τους σε σημείο που να εξαφανιστούν εντελώς. Στην πρώτη περίπτωση, η υπεροχή του ενστίκτου κάνει την κόρη να μην συνειδητοποιεί την ίδια της την προσωπικότητα. Στην δεύτερη, τα ένστικτα προβάλλονται πάνω στην μητέρα. Προς το παρόν θα πρέπει να αρκεστούμε στην δήλωση οτι στην κόρη το μητρικό σύμπλεγμα είτε ενεργοποιεί υπερβολικά το θηλυκό ένστικτο, είτε το καταπνίγει, ενώ στον γιο τραυματίζει το αρσενικό ένστικτο με μια αφύσικη σεξουαλικότητα.
Μια και το "μητρικό σύμπλεγμα" είναι έννοια δανεισμένη απο την ψυχοπαθολογία συνδέεται πάντα με την ιδέα του τραύματος και της ασθένειας. Αλλά αν βγάλουμε αυτή την έννοια απο τα στενά ψυχοπαθολογικά της πλαίσια και της δώσουμε μια ευρύτερη σημασία θα δούμε οτι έχει και θετικές επιδράσεις. Έτσι ένας άντρας με μητρικό σύμπλεγμα μπορεί, αντί για την ομοφυλοφιλία, ή ταυτόχρονα με αυτή, να διαθέτει έναν ΈΡΩΤΑ με πολύ λεπτή διαφοροποίηση. Αυτό του δίνει μεγάλες ικανότητες φιλίας, η οποία συχνά δημιουργεί δεσμούς εκπληκτκής τρυφερότητας ανάμεσα σε άντρες και μπορεί ακόμη να κάνει πραγματικά εφικτή την περίφημη ¨φιλία" ανάμεσα στα δύο φύλα. Ο γιος μπορεί να έχει καλό γούστο και να διαθέτει ένα λεπτό αισθητικό κριτήριο που καλλιεργείται απο την θηλυκή παρουσία μέσα του. Επίσης μπορεί να είναι τρομερά προικισμένος σαν δάσκαλος εξαιτίας της σχεδόν γυναικίας διαίσθησης και της διακριτικότητάς του. Είναι πιθανόν να έχει ιδιαίτερη ευαισθησία και κλίση για την ιστορία και να είναι συντηρητικός με την καλή σημασία του όρου καλλιεργώντας και συντηρώντας τις αξίες του παρελθόντος. Συχνά είναι προικισμένος με πλούσια θρησκευτικά συναισθήματα, που βοηθούν να υλοποιηθεί η "πνευματική εκκλησία" καθώς και μια πνευματική δεκτικότητα που τον ευαισθητοποιεί στις αποκαλυπτικές εμπειρίες.
Με τον ίδιο τρόπο, η συμπεριφορά που στην αρνητική της μορφή εμφανίζεται σαν δονζουανισμός, μπορεί να εμφανιστεί θετικά σαν τολμηρός και αποφασιστικός ανδρισμός, μια φιλόδοξη επιδίωξη των ανώτερων δυνατών στόχων, μια τάση αντίδρασης ενάντια σε κάθε εκδήλωση βλακείας, στενοκεφαλιάς, αδικίας και τεμπελιάς, μια προθυμία του ατόμου να κάνει θυσίες για ότι θεωρεί σωστό, προθυμία που μερικές φορές φτάνει στα όρια του ηρωισμού. Μια επιμονή, ακαμψία και δύναμη της θέλησης. Μια περιέργεια που δεν υποχωρεί ούτε μπροστά στα μυστήρια του σύμπαντος, και τέλος, σαν ένα επαναστατικό πνεύμα που αγωνίζεται για να δώσει ένα νέο πρόσωπο στον κόσμο.


Απο το βιβλίο του Κ. Γιούνγκ "Τέσσερα Αρχέτυπα".

Δεν υπάρχουν σχόλια: